Dijital ebeveynlik nedir? Nasıl yapılır-İnfografik

Günümüz dünyasında hızlı gelişen teknoloji ile beraber iletişim ve etkileşim araçları hem yaygınlaştı hem de ulaşılması kolaylaştı. Dijital ebeveynlik diye bir kavram ortaya çıktı. Günümüzde ebeveynlerin sorumlulukları geçmişe göre daha fazla arttı. Kültür seviyesinin artması doğrudan ebeveynlerinin sorumluluk bilinçlerinin de artmasını sağlamıştır.
Yazının en sonunda yer alan infografik- bilgi grafiği anlatımını sosyal medyadan paylaşabilirsiniz.

Dijital ebeveynlik nedir?

Ebeveynlerin çocuklarını internet ve teknoloji ortamında zararlı alışkanlıklardan uzak tutmak ve teknolojiyi amacına uygun kullanmasını sağlamaktır. Sosyal medyayı ve diğer internet mecralarının kullanımının kontrolünü sağlayarak yeni bir kavram olan teknoloji bağımlılığını engellemektir.

Dijital ortamda çocuklara yönelik oldukça fazla sayılabilecek risk faktörü vardır. Bu durumu ebeveynler, kendi ebeveynlerinden öğrendikleri 70’lerden kalma yöntemlerle çözemezler. Günümüz ebeveynlerinin 12 hatası yazısını okumalısınız.

Çocuklar için dijital risk faktörleri nelerdir?

Dijital dünyada ebeveynlerin dikkat etmesi gereken risk faktörlerini kategorilendirirsek: zihinsel, sosyal ve duygusal olmak üzere üçe ayırabiliriz.

Çocuklar için zihinsel risk faktörleri

Dikkat çekmek amaçlı yapılan sosyal akımlar, yanıltıcı ve yanlış yönlendiriri reklamlar, olumsuz ve uygunsuz içeriklere maruz kalma. Aşırı bilgisayar, oyun kullanımı veya telefon bağımlılığı zihinsel risk faktörleridir. Çocuğunuz asosyal bir yaşam tarzı belirleyerek zamanla kendini toplumdan dışlama sorunu oluşabilir.

Çocuklar için sosyal risk faktörleri

Akran gruplarında kendini ispat etmeye çalışma, siber zorbalık. dolandırıcılık, virüslere maruz kalabilir. Çocukların dijital dünyada en çok sosyal medyayı kullanmaları nedeniyle sosyal risklerle karşılaşma ihtimalleri oldukça yüksektir.

Çocuklar için duygusal risk faktörleri

Duygusal risk faktörlerinin en başında istismar gelmektedir. Uygunsuz içeriklerle karşılaşma en fazla karşılaşılan sorunlardandır. Sanal ortamda kolaylıkla şiddet içeren içeriklere ulaşabilir veya karşılaşabilir.

Ebeveynlerin yaklaşım karmaşasını aşma

Dijital ebeveynlikte ebeveynler çeşitli zorluklarla karşılaşacaklardır. Bu zorluklukları aşmada çeşitli yaklaşımlar vardır. Bu yaklaşımların ortak özellikleri dijital dünyanın kuralları ile gerçek dünyanın kurallarının ve olası tehlikenin aynı olduğunun gençler tarafından fark edilmesini sağlamaktır. iki farklı yaklaşım vardır:

Dijital ebeveynlik irrasyonel yaklaşım:

Ebeveynler dijital ebeveynlik konusunun farkındadırlar. Ebeveynler için yaş en önemli bir faktördür. Bu tarz ebeveynler, çocukların, gençlerin dijital ortamda neler yaptıklarını takip eder, izlerler. Çocukları sürekli kontrol etme alışkanlığı vardır ve sosyal medya hesaplarını düzenli kontrol ederler. Ne tür aktivitede bulunduklarını izler.

Bazen internet kullanımını tamamen de engelleyebilirler. Bunun bazı durumlarda faydası olmakla birlikte tam çözüm değildir. Çünkü akran gruplarının internet veya dijital dünyaya erişimi varsa çok da etkili bir yöntem olmaktan çıkar.

Dijital ebeveynlik rasyonel yaklaşım:

Bu tarz ebeveynler bir takım zorluklarla başa çıkmak zorundadır. Bu yaklaşımda ebeveynler, çocukların, sanal dünyayı en iyi biçimde kullanmasını ister. Ancak sanal dünyanın birlikte öğrenilmesi görüşü hakimdir. Ortak olarak teknolojiyi kullanırken nasıl kullanılması gerektiğini model olarak gösterirler. Burada karşılaşılan sorunlardan biri ne kadar kısıtlayıcı veya müdahaleci olmak gerektiğidir. Bu kısıtlama tamamen ebeveyn ve çocuk arasındaki iletişime bağlıdır. Kesin kuralları yoktur.

Günümüzde hem ebeveynlerde hem de çocuklarda internete bağlı telefon vardır. Herkes bir arada yaşarken aynı zamanda dijital dünyada da ortak zaman geçirmektedir.

İster irrasyonel yaklaşım tarzı olsun isterse rasyonel yaklaşım tarzı olsun, gerçek olan bir şey var; gerçek dünyada ebeveynler çocuklarını korumaya çalışıyorsa dijital dünyada da korumak zorundadır.

Dijital ebeveynlik nasıl yapılır?

Ebeveynler olarak buraya kadar okuduysanız aklınıza peki ama dijital ebeveynlik nasıl yapabiliriz, sorusu gelmiş olma ihtimali yüksek.

Ebeveynler önce kendileri dijital dünyayı öğrenmelidir

Her şeyden önce çocuğunuzu korumak istediğiniz dünyayı tanımanız gerekmektedir. Tanımak için de dijital dünyanın kurallarını bilmek ve dijital dünyayı kullanmanız gerekmektedir.

Çocuklar sanal dünyada hangi sosyal araçları kullanıyorlar? Ne tür iletişim araçları kullanıyorlar? Ne tür internet akımlarının olduğunu ebeveynler zaman zaman araştırmalıdır. Bu araştırmalar, çocuğunuzun kurduğu iletişim araçları hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlar.

Ebeveynler çocuklarıyla sosyal medyayı etkin kullanmalıdır.

çocuklarınız sosyal medyayı kullanırken siz neden kullanmayasınız. Karşılaşılabilecek sorunların neler olabileceği en iyi kullanarak öğrenebilirsiniz. Sosyal medya günümüzde eğlence ve bilgi paylaşımı olarak kullanılsa da zararlı içerik ve akımlar da yer almaktadır. Kolay önlem alabilmeniz için sosyal medyayı kullanarak yakından takip etmelisiniz.

Çocuklarınızı sosyal medyadan takip edin

Çocuklarınızın ne zaman sosyal medyayı kullandığını, neler paylaştığını görmenin en pratik yolu sosyal medyadan arkadaş olup takip etmektir.

Dijital güvenliği çocuklara anlatın

Dijital dünyada çocuklar, gerçek dünyaya oranla daha çabuk tehlike ile karşılaşabilir. Dijital güvenliğin önemini kavratın. Dijital dünyada karşılaşılabilecek siber zorbalık, istismar, hakaret vb. tehlikeleri açıklayın.

Gerçek dünya ile dijital dünyanın kuralları aynıdır

Ebeveynlerin unutmaması gereken kuralların başında gelen gerçek dünyada kurallar nasılsa dijital dünyada da aynı kurallar geçerlidir. Gerçek dünyada en basit suçlardan biri olan hakaret, dijital dünyada da suçtur. Çocukların dijital dünyada bir şey olmaz düşüncesinin yanlış olduğunu benimsetmelisiniz.

Sosyal medya kullanımını sınırlandırın

Çocuklar ebeveynlerini rol model olarak alır. Bu nedenle sosyal medya veya bilgisayarı kullanımını çoçuğunuzun azaltmasını istiyorsanız örnek davranışı sizin de sergilemeniz gerekmektedir.

Ebeveynler olarak, çocuklarınızla vakit geçireceğiniz ortak etkinlik saatleri belirleyin. Çocuğunuzun ilgisini çekecek ortak etkinlikler yapın.

Dijital dünyanın avantajlarından yararlanın

Dijital dünyanın hep zararlarından bahsedilse de gözardı edilemeyecek kadar da faydası vardır. Çocuğunuzu dijital dünyadan tamamen soyutlamak yerine kontrollü kullanmaya yönlendirmelisiniz. Ders videoları, bilimsel yazılar, araştırmalar, bir tık kadar uzakta. Online kurslara katılmalarını sağlayabilirsiniz. Eğitici oyunlar oynayabilirler. Blog yazarı olabilirler.

Sanal dünya, çocukların gelişimi, iletişim ve öğrenme açısından hayatımızı kolaylaştırmıştır. Ebeveynler olarak dijital dünyanın iyi yönlerini inceleyip gerekli tedbirleri alarak çocuğunuzun eğitimini destekleyebilirsiniz,

Çocukları koruyucu güvenlik ve takip yazılımları kullanın

Çoçuğun yaşı ne olursa olsun her ebeveyn ne yaptığını merak eder, öğrenmek ister. Bunu öğrenmek için çeşitli yazılımlar vardır. Burada önemli olan çocuğu kontrol etmek mi yoksa adım adım takip etmek mi istiyorsunuz buna karar vermelisiniz.

Google Family Link Programı hem android hem de İOS işletim sisteminde kullanılabiliyor. Ayrıntılı Family Link inceleme yazısını okuyun. Bunun için çocuk Google hesabı açıp kendi Google hesabınıza bağlamalısınız. Kısaca neler var: Siz onaylamadan Program yükleyemez. Hangi programı ne kadar süre kullanmış görebilir, isterseniz Program bazında isterseniz telefonu kullanım bazında sınırlandırabilirsiniz. Uyku saati ayarlayabilir, konumunu görebilirsiniz. Önemli not, çocuk Google hesabında YouTube uygulaması ve web sitesi kullanılamamaktadır.

Daha farklı yazılımlarda kullanabilirsiniz. Ne kadar kontrol istediğinize göre tercihiniz değişir. Burada dikkat etmeniz gereken güvenilir yazılımları, tanınmış firmaları tercih etmek, olası veri ihlali gibi durumlarla karşılaşma riskinizi azaltır.

Finansal bilgileri çocuğunuzla paylaşmayın

Çocuklara kredi kartı bilgilerinizi vermeyin. Dikkatsiz kullanım veya bilinçsiz kullanım sonucu istenmeyen durumlarla karşılaşabilirsiniz. Hileli reklamlar ve online oyunlar çocukları kolayca yanıltabilir.

Dijital ebeveynlik ile ilgili tüm tedbirlerinize rağmen çocuğunuzun hata yapabileceğini unutmayın

Tüm tedbirleri aldınız. Çocuğunuzun hata yapmayacağını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Her çocuk hata yapar. Önemli olan hataların küçük boyutlu olmasını veya azalmasını sağlamak olmalı.

Dijital ebeveynlik konusunda ebeveyn olarak sürekli gelişime açık olmak zorundasınız. Dijital dünyanın faydalarını çocuğunuzun yararlanmasını sağlarken zararlarıyla nasıl başa çıkacağınızı da bilmelisiniz.

Dijital ebeveynlik nasıl yapılır -infografik anlatım